AKUT Bodrum ekibi ne zaman kuruldu? Ekibinizde yer alan gönüllü sayınız ve organizasyon yapınız hakkında bilgi verebilir misiniz?
AKUT Bodrum ekibi, 09 Şubat 2008 tarihinde, Başkanımız Ali Nasuh Mahruki’nin de katıldığı ilk toplantısını gerçekleştirdi. 31 Mayıs 2008 Alp Emre Kököz liderliğinde kuruluş çalışmalarını tamamlayarak en hızlı açılan ekip olarak operasyon kabul etmeye başladı. Kurulduğu günden bu yana içinde bulunduğum Bodrum ekibinin 2010 yılının Şubat ayından bu yana AKUT’un Değerleri doğrultusunda liderliğini yürütüyorum.
Henüz kendi yerleşkeleri oluşmadığı için resmi açılışları gerçekleşmemiş ve dolayısıyla bizim kontrolümüzde, bizimle birlikte operasyonlara katılan 2 ekibimiz daha var. 25 gönüllüsü ile aktif olan Milas ve 18 gönüllüsü ile Muğla ekipleri bize yani AKUT Bodrum’a bağlı olarak hizmet veriyorlar.
Şu an Bodrum’da 110 gönüllümüz var. Bunların 30’u operasyonel personeldir. Organizasyon yapımız tüm AKUT ekiplerinde olduğu gibi. Her ekibimizin bir lideri olur. Bu lider, ekibin işleyişini yönetmekle, yürütmekle görevlidir. Kadrodaki diğer arkadaşlarım ise özel yaşamda etkin oldukları konular da dikkate alınarak görevleri paylaşırlar. Muhasebesel görevi olan da var, eğitim sorumlusu olan da, Basın ve Halkla İlişkiler görevi üstlenen de…
Bodrum ekibi olarak özellikle uzman olduğunuz alanlar nelerdir?
Bodrum ekibi olarak doğada arama kurtarma, kentsel (deprem) arama kurtarma, teknik dağ arama kurtarma, akarsu ve sel kurtarma ve orman yangını konularında profesyonel çalışma yapabiliyoruz.
Teknik Kurtarma nedir?
Teknik malzemeler kullanılarak yapılan operasyondur. Örneğin yüksek bir yerden inilip çıkılacaksa ip, jumar, iniş aleti, enkazda bir çalışma yapılacaksa searchcam, dinleme aleti gibi güncel hayatta çok kullanılmayan, kendine has özellikleri olan aletler ile yapılan kurtarma çalışmalarıdır.
Boğulma ya da suda kaybolma vak'aları uzmanlık alanınız içinde mi?
Şu anda denizde sadece güvenlik güçlerimizin desteğe ihtiyacı olduğunda yardımcı oluyoruz. Bölgemizin bir sahil kenti ve coğrafi yapısı maalesef bu konuda amatör olarak etkin çalışmamıza müsaade etmiyor. Boğulma ve deniz kazaları çok daha hızlı gerçekleşen, anında müdahale edilmesi gereken bir konu. Kendine has araç ve gereçleri olan, 7/24 hazır olunması gereken, toplanma süresine tahammülü olmayan operasyonlar. Bu konuda dosyamız ve ön çalışmamız hazır, uygun ortam ve kaynak oluştuğunda denizde de operasyon kabul edebilir hale geleceğiz.
Bodrum’un fiziki ve beşeri durumunu özetler misiniz?
Bodrum, Muğla ili sınırlarında yer alıyor. 557 km² yüzölçüme sahip. Bu alanın % 61,3’ü ormanlık alandan oluşuyor. 160.000 nüfusu ile Fethiye ve Milas ile birlikte en kalabalık üç ilçe arasında yer almakta. Dünyaca ünlü bir tatil beldesi olması nedeniyle yaz aylarında nüfusu 1.000.000’a yaklaşmakta, Temmuz ayında, özellikle Bayram dönemlerinde ise 1.500.000’i aşmaktadır. İlçe merkezimize 32 km. mesafede bulunan hava alanımızın 5.000.000/yıl kapasitesi bulunmaktadır.
Muğla, Büyükşehir Belediyesi olduktan sonra Bodrum’a eklenen beldeler nedeniyle, konut sayısı hakkında şu an için net bir sayı veremiyoruz. Ancak Fethiye’den çok çok fazla olduğunu söyleyebilirim. Ülke genelinde, nüfusu oranlayarak en azından mesken sayısına, ilin ortalama kat sayısına bakarak da yapı/bina sayısına ulaşılabiliyoruz. Ancak bu yöntem Bodrum için maalesef geçerli değil. Çünkü Bodrum’da evi olup oturmayan yahut ikinci konutu burada ama ikameti başka yerde olan, belli dönemlerde burada yaşayan, konutunu kiraya verip başka yere giden çok insan var. Dolayısıyla yapı sayısını belediyenin Numarataj Servisinin devam eden çalışması sonlandığında öğrenebileceğiz ki bu da hemen hemen 6 ayı daha alacaktır.
Hastanelerimize gelince; burada üzücü bir tablo olduğunu söyleyebilirim. İlçemizde biri devlete ait olmak üzere 4 hastane bulunuyor ve bunların toplam yatak kapasitesi sadece 283.
Bodrum’un deprem gibi bir gerçeği var. Uzak geçmişe bakarsak; Antik Myndos kentinin depremle yıkıldığını biliyoruz. Yine uzmanların yaptıkları araştırmalar sonucu Gökova Körfezi’nin güneyinde Bodrum, Gümbet, Bitez Karaincir, Akyarlar önünden Ege Denizi’ne kavuşan diri bir kırık olduğunu, bu kırığın genç olduğu için 6.5-6.7 değerinde bir deprem üretebilecek kapasitesi olduğunu biliyoruz. Fakat Teke Yarımadasındaki en sağlam noktanın Bodrum olduğunu da biliyoruz.
Bodrum’un tarihinden kısaca bahsedecek olursam; biliyorsunuz, dünyanın 7 harikasından biri olan Mausoleum, Halikarnassos yani günümüz adıyla Bodrum’da inşa edilmiştir. Depremlerin ve istilaların etkisiyle zamanla yıkılan mozolenin mermerden olan taşları Bodrum Kalesinin yapımında kullanılmıştır. Bodrum Kalesi bugün dünyanın en büyük 2. Sualtı Arkeoloji Müzesi olarak hizmet vermektedir.
Yine dünyanın dört bir yanından misafirleri ağırlayan antik tiyatromuzla, ülkenin ve dünyanın en ünlü sanatçılarının konserlerine ve çok çeşitli festivallere ev sahipliği yapan Bodrum için bir dünya şehri diyebilirim.
AKUT’a dönecek olursak, gönüllü başvurularınız nasıl gerçekleşiyor? Bu konuda belirlenmiş kriterleriniz nelerdir?
Gönüllü olmak isteyenler bazen doğrudan bana ulaşıyor, bazen arkadaşlarımıza, bazen de sosyal medya ve mail yoluyla ekibe ulaşıyorlar. 10 kişinin üzerinde talep olduğunda, yeni katılımcılar için tanıtım toplantısı yapıp işleyişi başlatıyoruz. Bizim için en önemli kriter gönüllü adaylarımızın ülkemizi sevmesi ve uzmanlık alanlarımız sınırlarındaki konularda bir şeyler yapmak istemesi.
Fiziksel durum yahut herhangi bir meslek, derneğe gönüllülükte etkili midir?
Gönüllülerin mesleklerinin üyelikte önemi yoktur. Ayrıca fiziksel durumları da kriterimiz değil. Örneğin benim ekibimde, geçirdiği rahatsızlık sonucunda kalçası protezli olan fakat 4 yıldır çalışmalara devam eden arkadaşımız var. Operasyona çıktığımızda bir arkadaşın araçta kalması gerektiği durumlarda bize destek oluyor. Yoksa araca operasyonel bir arkadaşımı bırakmam gerekecek. Operasyonlarda lojistik destek olan arkadaşlarda, sahadaki arkadaşlar kadar önemlidir. Soğuk havada uzatılan bir bardak çay, sıcak havada uzatılan bir bardak su gücümüze güç katıyor. Burada herkesin yasalar ve tüzüğümüz çerçevesinde mutlaka yapabilecekleri bir şey vardır. İşsiz gençlerimizin, zamanının bir kısmını ayırabilecek ev hanımlarımızın, emekli beylerimizin, öğretmenlerimizin, memurlarımızın yapacağı pek çok konu var. Dolayısıyla herkesin arama kurtarma konusunda yetkin olmasına gerek yok AKUT üyesi olabilmesi için.
Bir gönüllünün arama kurtarma yapabilmesi için aranan şartlar nelerdir?
Genellikle aramıza yeni katılan gönüllüler, bizim mutlak suretle onları eğitmek, her türlü ihtiyaçlarını karşılamak zorunda olduğumuzu düşünürler. Bu kısmına elbette katılıyorum ama bu ilerlemenin bir adım ötesinde, kendilerinin de ellerini taşın altına koymaları gerekir. Biraz emek harcamaları gerekir. Burada birçok konuda uluslararası standartlarda eğitimler veriyoruz. Zaten INSARAG (İnternational Search and Rescue Advisory Group -Uluslararası Arama Kurtarma Danışma Grubu) üyesiyiz. Gelişmiş ülkelerin birçoğunda bu eğitim faaliyetlerinin çok ciddi maddi bedelleri var. Biz bunları bedelsiz veriyoruz, ne kadarını alacağı biraz da kişiye kalıyor tabi ki. Bunu idrak edenler, pratik yapanlar ve azimli olanlar kalıcı olurlar. Bizim yapmamız gereken ise gönüllü olarak ekibe katılan kişilerin heveslerinin karşılığını verebilmektir. Genelde her yeni gelen üye, arama kurtarma içinde olmak ve arama kurtarmanın tüm dallarında geldiğinin ertesi günü faaliyet göstermek ister. Tabi ki belli bir süreç içerisinde yoğrulmadan bu mümkün olamıyor. Bir süre eğitimlere devam edip sonrasında uzmanlaşmak doğru olanıdır. Biz gereken fırsatları hiyerarşik yapı içerisinde arkadaşlara sunarız.
INSARAG nedir?
Uluslararası Arama Kurtarma Danışma Grubu’nun İngilizce baş harflerinin kısaltmasıdır. 1988 yılında, bugünkü Ermenistan’da meydana gelen Spitak depremine müdahale eden uluslararası arama kurtarma ekiplerinin girişimleri sonucunda, 1991 yılında kurulmuş bir yapılanma olup Arama Kurtarma ekiplerini uzmanlık sınavlarına tabi tutar. Ekipler bu sınavlara girip başarılı oldukları takdirde, INSARAG standartlarına göre "ağır arama kurtarma ekibi" ve "orta ölçekli arama kurtarma ekibi" olmak üzere sınıflandırılmaktadırlar. Biz “Orta Ölçekli” grubunda Türkiye’de bu sertifikayı alan ilk ekibiz.
INSARAG, İnsani İlişkiler Koordinasyon Ofisi'nin (OCHA) Cenevre’deki Acil Hizmetler Bölümü'ne (ESB) bağlı çalışmaktadır.
Bahsettiğiniz eğitim süreçleriniz nasıl ilerliyor?
Eğitim en önem verdiğimiz konu diyebilirim. Merkezimizin Doğada Arama Kurtarma, Teknik Dağ Kurtarma (İp teknikleri), Akarsu- sel arama Kurtarma, Kentsel (Deprem) Arama Kurtarma, Yangın, İlk Yardım gibi ana başlıklarda yapmış olduğu eğitimler var. Biz bunların öncesinde hazırlık amaçlı veya sonrasında merkezin vermiş olduğu eğitimleri arkadaşlarla paylaşma şeklinde ilerliyoruz. Örneğin önümüzdeki Kasım ayında Olimpos’ta 4 gün sürecek teknik dağ arma kurtarma eğitimimiz var. Şu anda arkadaşların oraya hazırlanabilmesi için temel bilgileri aktarıyoruz ki belli bir seviyeye gelenleri oraya götürelim ve oradan maksimum düzeyde faydalanabilsinler.
Eğitimleri nerede gerçekleştiriyorsunuz?
Şu anda eğitimlerimizi, mevcut yerimiz son derece yetersiz olduğu için resmen sokakta yapıyoruz. İki yıldır inşasına çalıştığımız bir bina hedefimiz var ancak maddi imkânsızlıklar nedeniyle temelde kaldık. Hayırsever vatandaşlarımızdan destek almadan ilerleyemiyoruz. Malum AKUT bağışlarla ve kurumlara verdiği eğitimlerle maddi kaynak yaratabilen bir sivil toplum kuruluşu…
Teorik eğitimlerimizi hâlihazırda var olan 18 m²’lik bir salonumuz var orada yapmaya çalışıyoruz. Yaz günleri bazen dışarıya çıkıyoruz ama rüzgârdan perdeyi dahi sabit tutamıyoruz. Kışınsa 30 kişiyle ayakta eğitim yapmak zorunda kalıyoruz.
Önümüzdeki dönemler için programınız nedir? Yeni bina projenizi biraz açabilir misiniz?
Bahsettiğiniz “önümüzdeki dönem” aslında çok çok kısa bir dönem. Mustafa Kemal Atatürk’ün “Felaket başa gelmeden evvel önlem olmak gerek. Felaket başa geldikten sonra dövünmenin anlamı yoktur.” sözünü çok önemsiyorum. Ülkemizin bilinen tarihsel deprem gerçeği göz önünde bulundurulduğunda, önümüzdeki dönem diye bir şey yok aslında. Bizim yarın deprem ya da başka bir afet olacakmış gibi hazır olmamız gerekiyor ki, can ve mal kayıplarımızı en aza indirebilelim.
AKUT Bodrum ekibi, kurulduğu günden beri Bodrum’da, çevresinde ve ülkemizin birçok yerinde acil durum gerektiren olaylara, kolluk kuvvetleri ile birlikte müdahale etmektedir. Bodrum ve ülkemiz için 7 gün 24 saat olaylara müdahale etmeye çalışan AKUT Bodrum ekibi olarak; faaliyetlerimizi etkin bir şekilde yürütebileceğimiz, eğitim faaliyetlerimizi gerçekleştirebileceğimiz, kamu, kurum ve kuruluşlara daha etkin bilgilendirme ve eğitim seminerleri verebileceğimiz bir binaya zaruri bir şekilde ihtiyaç duymaktayız. Bu binanın Bodrum Konacık Mahallesi, Gazderesi mevkiinde mevcut Kürşat Avcı Operasyon merkezinin bulunduğu arazi üzerinde yapılabileceğini düşünüyoruz. Binanın 282 m²’lik kapalı alanı, 80-100 kişilik eğitim salonu, toplantı odası, operasyon odası, iletişim merkezi, depo, mutfak, duşlu-wc’li giyinme bölümlerinden, 130 m²’lik yarı kapalı eğitim alanından oluşması planlanmıştır. Ayrıca dış bölümde deprem ve dar alan eğitimleri için enkaz alanları, ip teknikleri ve teknik kurtarma için tırmanma kulelerinin oluşturulması planlanmıştır. Bahçesinde ise mevcut araç ve gerekirse malzeme konulabilecek kapalı veya üstü örtülü garajın yer alması gerektiği belirlenmiştir.
Bununla ilgili bir bağış çalışması başlattınız mı? Bodrum maddi imkânları ülke ortalamasının üzerinde bir ilçe, kısa sürede gereksiniminizi karşılayabileceğinizi düşünüyorum?
Evet, özellikle son 1 yıldır bölgemizde, imkân bulduğumuz her ortamda yeni bina ihtiyacımız ve projesi hakkında bilgi paylaşımı yapıyoruz. Ancak şu anda bizi sonuca götürebilecek bağışı toplayamadık. Hayırsever vatandaşlarımızın desteğine her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var. Bize 0252 317 0 9 11 sabit hattımızdan veya 0549 301 14 19 acil durum cep telefonumuzdan ulaşabilirler. Kamu yararına dernek statüsünde olmamız nedeniyle vergilerinden düşebilecekleri bağış makbuzumuz karşılığında bize bağış yapabilirler. Binamızın tamamının yapımını üstlenen hayırsever vatandaşımızın veya yakınının ismini merkezimize verebiliriz.
İsteyen vatandaşlarımız www.akut.org.tr’de yer alan hesap numaralarımıza aktarım yapabilirler. Bu, dernek merkezinin hesap numarası ancak “Bodrum yahut X ekibine gönderilmesini istiyorum” diye belirtildiğinde, bağış mutlaka ilgili ekibe ulaşacaktır.
Bölgenizdeki bir yardım çağrısı size nasıl ulaşır?
İstanbul merkezden az ihbar geliyor. Jandarma, polis, 112, Belediye yetkilileri ve halktan ihbar alıyoruz genellikle.
Siz Bodrum ekibinin lideri olarak, gerçekleştirdiğiniz tüm operasyonların da lideri mi oluyorsunuz?
Evet, genel olarak. İki arkadaşlarımın da operasyon tecrübeleri var artık. Önümüzdeki süreçte birçok operasyonu yönetebilecek bilgi birikimleri oluştu.
Operasyona çıkarken kamu kurumlarına haber veriyor musunuz?
Bölgede sorumlu olan kolluk kuvvetlerinin haberi ve onayı olmadan operasyon yapmamaktayız. Zaten dediğim gibi genellikle operasyon bilgisi bize jandarma ya da 112’den gelmektedir.
Bugüne kadar çıktığınız operasyonlardan birkaç örnek verir misiniz? Yılda ortalama dağılımı nedir?
Bugüne dek AKUT Bodrum olarak 105 operasyona çıkıp bu operasyonların toplamında 54 kişi ile 29 hayvan kurtardık ve 18 ex bireyi sağlık ekiplerine teslim ettik. 28 orman, 2 adet büyük mekân yangınına müdahale ettik. Sınırlarımızda Marmaris ve Fethiye ekipleri de olduğundan çok fazla operasyonumuz olmuyor. Ortakent mahallemizde İçerisinde su olan bir kuyudan 800 kg.lık hamile bir ineğin çıkarılması, Milas’ın Güllük mahallesinde atık su terfi istasyonundaki 12 m.lik kuyudan 6 ex vatandaşımızın çıkarılması, Milas ilçemiz ve Ortakent Mahallemizdeki sel operasyonlarımız bunlardan bazıları.
Nasıl bir yöneticisiniz?
AKUT Bodrum tüm gönüllüleriyle bir bütündür. Tüm bunları ekip arkadaşlarıyla gerçekleştiren onlarla bütünleşmiş, canlıların önlenebilir nedenlerle hayatlarını kaybetmemelerinin gerektiğine inanan, bu işi seven bir ekip lideriyim.
Emeği geçenlere teşekkür ederim.
AKUT Bodrum Ekip Lideri Sadettin Uslu
AKUT Basın İlişkileri Birimi